Astronomlar Günəş sisteminin uzaq nöqtələrində "Ammonit" adlı yeni bir göy cismi kəşf ediblər.
Manset.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Ammonit, Neptundan kənarda yerləşən və Trans-Neptun Obyekti (TNO) kimi təsnif edilən bir obyektdir. Onun ən diqqətçəkən xüsusiyyəti isə yüksək elliptik orbitidir. Bu unikal orbit, Ammoniti yalnız üç digər oxşar obyektlə - Sednaya bənzər obyektlər qrupuna aid edir. Sednoidlər, Günəşə ən yaxın nöqtəsi 60 astronomik vahiddən çox olan nadir obyektlərdir.
Bəzi astronomlar bu cür obyektlərin orbitlərinin təhlilini edərkən, "Doqquzuncu Planet" adlı hələ tapılmamış bir planetin mövcudluğunu irəli sürürlər. Lakin, Ammonitin orbitinin digər Sednoid obyektlərindən fərqlənməsi, Planet Nine fərziyyəsini daha da çətinləşdirir.
Ammonitin orbitinin sabitliyi təxminən 4,5 milyard ildir dəyişməz qaldığı göstərilir. Obyektin kəşfi 2023-cü ildə Subaru teleskopu ilə edilərək, 2024-cü ildə Kanada-Fransa-Havay teleskopunun arxiv məlumatları ilə təsdiqlənib.
Bu kəşf, FOSSIL (Formation of the Outer Solar System: An Icy Legacy) müşahidə proqramı çərçivəsində aparılıb. FOSSIL, Günəş sisteminin uzaq bölgələrində buzlu obyektlərin tapılması məqsədini güdür.
Ammonit, astronomların "q-boşluğu" adlandırdıqları bölgədə yerləşir. Bu bölgə, orbitdə doldurulmamış boşluqları təmsil edir. Tədqiqatçılar bu obyektin həmin boşluğu dolduraraq, önəmli bir əlaqəni tamamladığını bildirirlər.
Kəşfin həmmüəllifi, Dr. Ykun Huanqın sözlərinə görə, Ammonitin orbitinin digər Sednoid obyektlərindən fərqlənməsi, Doqquzuncu Planetin mövcudluğuna dair suallar doğurur. Huang, Günəş sisteminin içində olub, sonradan qovulmuş bir planetin bu cür obyektlərin meydana gəlməsinə təsir edə biləcəyini irəli sürüb.
Bu obyektlər, bəzi nəzəriyyələrə görə, Günəşin erkən dövründə başqa ulduzlarla və ya başqa ulduz sistemlərindən gələn cisimlərlə qarşılıqlı təsir nəticəsində də yaranmış ola bilər.
Ammonitin kəşfi, Doqquzuncu Planetin izini tapmağa çalışan astronomları yeni suallar qarşısında qoyur. Yeni nəsil teleskoplar, xüsusilə Vera Rubin Rəsədxanasının yaxın zamanda başlayacağı LSST layihəsi, bu sirli obyektləri və bəlkə də Planet Nine-u tapmaq üçün ən böyük ümidlərdən biridir.
