Bazar ertəsi Kamboca ilə Tailand arasında atəşkəs razılığı əldə edilsə də, iki ölkə arasındakı sərhəd mübahisəsi hələ də davam edir.
Manset.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, bu münaqişə, siyasi liderlər Hun Sen və Thaksin Shinawatra arasındakı düşmənçiliyi daha da şiddətləndirib.
Kamboca ilə Tailand arasındakı sərhəd mübahisəsi yeni deyil. Keçən əsrdən bəri iki ölkə müstəmləkə dövrünün xəritələrinə görə ziddiyyət təşkil edir. Lakin bu dəfə, bazar ertəsi atəşkəs haqqında razılığa gələn hər iki tərəf, ötən cümə axşamı baş verən toqquşmaların daha bir amil olduğunu qəbul edir: bu, Hun Sen və Thaksin Shinawatra arasında barışmaz fikir ayrılığının nəticəsidir.
Hun Sen və Thaksin arasındakı dostluq və düşmənçilik
Keçmişdə, Hun Sen və Thaksin o qədər yaxın idilər ki, bir-birlərinə "qardaş" deyirdilər. Hun Sen, Thaksin'in Tayland ordusuna qarşı mübarizəsində ona dəstək verib və Thaksin devrildikdən sonra da onun yanında qalıb. Lakin son aylarda onların münasibətləri xeyli pisləşib. Analitiklər bildirirlər ki, bu düşmənçilik, Kamboca və Tailand arasındakı sərhəd münaqişəsinin daha da gərginləşməsinə səbəb olub.
Paetongtarnın səs yazısı və Taylandda yaranan etirazlar
Hun Sen ilə Paetongtarn Shinawatra arasında bu ilin iyun ayında baş verən telefon danışığı, iki ölkə arasında gərginliyi daha da artırıb. Paetongtarn, zəng zamanı Hun Senə “əmi” deyə müraciət edərək, Taylandın milli maraqlarından daha çox Kambocaya tabe olduğunu ifadə edib. Bu da Taylandda geniş qəzəbə səbəb olub. Taylandın Konstitusiya Məhkəməsi, Paetongtarnı etika pozuntuları ilə bağlı araşdırmağa başladıqdan sonra, onu vəzifəsindən uzaqlaşdırıb.
Hun Senin məqsədi: Millətçilik və siyasi nəzarət
Analitiklər bildirirlər ki, Hun Senin bu dövr ərzindəki hərəkətləri, Kambocada millətçiliyi artırmağa və öz siyasi mövqeyini möhkəmləndirməyə yönəlib. Onun oğlu Hun Manetin Kambocada baş nazir təyin edildikdən sonra, bu siyasət daha da güclənib. Digər tərəfdən, Hun Senin Taylandda müxalifətə qarşı sərt mövqeyi, xüsusən də Tayland ordusunun fəaliyyətlərinə qarşı sərt reaksiya verilməsi, regional gərginliyi artırıb.
Diplomatik əlaqələrin gərginləşməsi
Tailand hökuməti, Kamboca ilə diplomatik əlaqələrini zəiflədərək, səfirini geri çağırıb və Kamboca nümayəndəsini Banqkokdan çıxarıb. Thaksin, sərhəd mübahisəsində vasitəçilik təklif edən ölkələrə təşəkkür etsə də, Hun Senin fəaliyyətlərinə qarşı sərt tənqidlərini davam etdirib.
Ərazi mübahisələrinin həlli çətinliyi
Kyoto Universitetinin professoru Pavin Çaçavalponqpun, ərazi mübahisələrinin həllinin heç vaxt asan olmadığını vurğulayıb. O, həmçinin bildirib ki, Hun Sen və Thaksin arasındakı şəxsi münasibətlər, iki ölkə arasındakı sərhəd mübahisəsini daha da mürəkkəbləşdirir. Bu toqquşmaların həlli zamanı iki ölkənin suverenliyinə verilən önəm, münaqişənin uzanmasına və daha da qəlizləşməsinə səbəb olur.
Beləliklə, Kamboca ilə Tailand arasındakı sərhəd münaqişəsi, sadəcə ərazi məsələsi deyil, eyni zamanda iki güclü siyasi liderin şəxsi qarşıdurmasının da təsiri ilə daha da böyüyür.
