ABŞ Prezidenti Donald Tramp, Rusiyanın keçmiş prezidenti Dmitri Medvedevin nüvə təhdidlərinə cavab olaraq iki nüvə sualtı qayığının "uyğun yerlərə" yerləşdiriləcəyini açıqlayıb.
Manset.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, bu addım, ABŞ ilə Rusiya arasındakı növbəti nüvə qarşıdurması olaraq tarixə keçə bilər. Hazırda nüvə potensialının artması, hər iki tərəf arasında ciddi hərbi gərginliyə səbəb olmaqla yanaşı, 1962-ci il Kuba Raket Böhranının xatırlanmasına da yol açır.
Medvedevin bəyanatından sonra gərginlik artıb
Trampın verdiyi qərar, Medvedevin “Ölü əl” sistemini çağırmasından sonra alınıb. Bu vəziyyət yalnız şifahi qarşıdurma deyil, həm də hərbi güc nümayişidir. Rusiya və ABŞ-ın nüvə gücünün yenidən fəallaşması, dünya üçün böyük təhlükə yaradır. ABŞ-Rusiya nüvə qarşıdurmasının tarixi də bu günün təkrarıdır.
Kubada apokalipsisin qarşısı alındı
1962-ci ildəki Kuba Raket Böhranı, ABŞ və Sovet İttifaqı arasında birbaşa nüvə müharibəsinin ən bariz nümunəsidir. Sovet nüvə raketlərinin Kubada yerləşdirilməsi ilə başlayan böhran, ABŞ-ın Hərbi Dəniz Qüvvələrini həyəcan vəziyyətinə gətirmiş və Sovetlərə ultimatum verilmişdi. ABŞ, Kubanı blokadaya alaraq diplomatik yollarla böhrana son qoymuşdu.
1983-cü il “Able Archer” təlimi və nüvə təyinlər
1983-cü ildə NATO-nun keçirdiyi “Able Archer” hərbi təlimi, Sovetlər tərəfindən əsl müharibə hazırlığı kimi yanlış başa düşüldü və tərəflər nüvə raket sistemlərini bir-birinə qarşı çevirdi. Bu hadisə, nüvə təhlükəsinin nə qədər həssas bir balansda olduğunu bir daha göstərdi.
1999-cu ildə Kargil böhranı və nüvə təhlükəsi
1999-cu ildə Hindistan və Pakistan arasında yaşanan Kargil Böhranı, hər iki ölkənin nüvə potensialını qarşı tərəfə yönəltməsi ilə dünya üçün ciddi təhlükə yaratdı.
Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi və nüvə doktrinası
2022-ci ildə Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi, nüvə məsələlərini bir daha gündəmə gətirdi. Rusiya prezidenti Vladimir Putin, “bütün müdafiə vasitələrindən istifadə edilə bilər” bəyanatını verərək, Qərbə açıq bir mesaj göndərdi. Bu bəyanat, ABŞ və NATO-nun nüvə xəbərdarlığı səviyyələrini yeniləməsinə səbəb oldu.
“Ölü Əl” sistemi: Nüvə silahlarının avtomatik hərəkətə keçməsi
Dmitri Medvedevin qeyd etdiyi “Ölü Əl” sistemi, Rusiyanın nüvə arsenalının kritik bir hissəsidir. Sovet dövründə hazırlanmış bu sistem, ABŞ-ın potensial hücumu zamanı, bütün komanda zəncirinin yox olmasına baxmayaraq, avtomatik olaraq cavab tədbirləri görməyə imkan verir. Bu sistem, Soyuq Müharibə dövründə istifadəyə verilmiş, lakin heç vaxt tətbiq edilməmişdi. Bu gün isə, beynəlxalq müstəvidə yenidən gündəmə gəlmişdir.
Nüvə çəkindirmə: Təhlükələr həmişə Var
1962-ci ildən bəri, ABŞ və Rusiya arasında bir çox nüvə qarşıdurması yaşanmış, lakin hər dəfə nüvə apokalipsisi önlənmişdir. Lakin bu gün də hər iki ölkənin nüvə gücü və strateji hesablama tərzləri, dünyanın ən böyük təhlükələrindən birini təşkil edir.
